Piróg biłgorajski

Biłgoraj - dawniej miasto sitarzy i zielonego piwa. Położone na skraju Roztocza, otoczone lasami miasto naszego dzieciństwa. Receptura zielonego piwa niestety zaginęła w czeluściach przeszłości, ale przetrwał przepis na piróg biłgorajski - regionalną specjalność, wypiekaną tylko w Biłgoraju i okolicach.

Piróg biłgorajski w 2005 roku został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Występuje w dwóch wersjach: w skórce z ciasta krucho-drożdżowego i bez skórki, tzw. "łysy". Dziś podam Wam przepis na tą drugą wersję.

Składniki:

1 kg ziemniaków

1/2 kg białego sera

400 g kaszy gryczanej

3-4 jajka + jedno do posmarowania piroga

1/2 szklanki śmietany

kawałek słoniny

sól 

pieprz

Przygotowanie:

Słoninę kroimy w kostkę i topimy na patelni na skwarki. 

Ziemniaki obieramy i gotujemy do miękkości. Kaszę gryczaną gotujemy na sypko - inną metodą jest wsypanie surowej kaszy do ugotowanych ziemniaków, roztłuczenie wszystkiego i pozostawienie pod przykryciem na  co najmniej godzinę. Ja tym razem oddzielnie ją ugotowałam. 

 

Ugotowane ziemniaki rozgniatamy, dodajemy do nich ugotowaną kaszę, następnie skwarki, biały ser, jajka, śmietanę i doprawiamy do smaku solą i pieprzem.  

Wszystko dokładnie mieszamy, aż powstanie gęsta masa.

Blaszkę smarujemy grubo smalcem, smarujemy masłem i wysypujemy tartą bułką lub wykładamy papierem do pieczenia - do wyboru. Ja użyłam keksówki o długości 26 cm i piróg upiekłam w dwóch porcjach. Można też użyć jednej dużej blachy.

Wykładamy masę, dokładnie ją ugniatając - ważne, aby w środku nie było pustych przestrzeni. Wierzch smarujemy roztrzepanym jajkiem i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni Celsjusza. Pieczemy 1,5 - 2 godziny. Jeśli piróg zbyt szybko się rumieni, można przykryć wierzch folią aluminiową.

Po upieczeniu wyciągamy z piekarnika i zostawiamy do ostygnięcia. 

Do masy można dodać też listki mięty - świeże lub suszone. Następnym razem tak właśnie zrobię i dodatkowo spróbuję upiec wersję w cieście. Przepis można dopasować do swoich potrzeb - można dać mniej białego sera albo nie dawać go w ogóle. Jajek również może być mniej lub więcej, w zależności od tego jak zwarta jest masa - duży wpływ mają na to ziemniaki. 

Dawniej piróg biłgorajski był wypiekiem świątecznym i towarzyszył mieszkańcom Biłgoraja we wszystkich ważnych uroczystościach. Później nieco zapomniany, dziś przeżywa renesans. Można go jeść na ciepło - sam, pokrojony w plastry i podsmażony na maśle, polany sosem grzybowym lub nawet keczupem. Na zimno - posmarowany masłem, z gęstą śmietaną lub polany miodem. Wersji jest wiele, ale z każdej z nich przebija się charakterystyczny smak tego biłgorajskiego specjału. Polecam spróbować :)